İşte 'Cumhuriyet'i biz böyle kazandık' fotoğrafının hikayesi

Cumhuriyet'in simge fotoğraflarından biri olan 'Cumhuriyet'i biz böyle kazandık' pankartlı fotoğrafın hikayesini biliyor muydunuz? İşte oyuncu ve senarist Gülse Birsel'in 2015'te aktardığı hikaye...

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yıldönümü ülke genelinde çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Cumhuriyet Bayramı’nın coşkusu bütün yurdu sararken, Cumhuriyet’in simgesi haline gelen “Cumhuriyet'i biz böyle kazandık” pankartlı fotoğrafın gerçek hikayesi yeniden gündeme geldi. 

Simge fotoğrafın hikayesini, yapımcı, oyuncu ve senarist Gülse Birsel 2015 yılında yazmıştı. Fotoğraf, Uşak'ın ilk fotoğrafçısı Foto Kazım diye bilinen Kazım Özler tarafından çekilmişti. Dedesinin Kurtuluş Savaşı'nda savaştığını ve 4 madalyasının olduğunu belirten Gülse Birsel, o fotoğrafın hikayesini "Uşaklı bir ailenin hikâyesi... Benim ailemin..." başlıklı yazısında şöyle anlatmıştı:

“‘Cumhuriyet'i biz böyle kazandık’ başlıklı, Kurtuluş Savaşı'nın sembollerinden biri haline gelmiş bu meşhur fotoğrafı biliyorsunuz. Bu fotoğraf 1933 yılında çekilmiş. O yoksul, Cumhuriyet'i küçük imkânlar ama gururla kutlayan şehir, Uşak. Yani babamın memleketi.

Onun babası, yani dedem, İstiklal Savaşı'nda 4 madalya almış Asım Bey. O zaman Kurtuluş Savaşı'nda mücadele edenlere çokça dendiği gibi, lakabı ‘Mücahit Asım’. ‘Cihat’ kelimesinin şimdi Ortadoğu'da olduğu gibi üzerine bomba bağlayıp masum insanların ortasında patlatmak için kullanılmadığı, bu vatanın bağımsızlığı için mertçe savaşmayı ifade ettiği yıllar.

Dedemin 33 kurşun deliği olan bir pelerini var, ilginç bir savaş anısı olarak sonradan Tarih Kurumu'na bağışlanmış."

"O SİYAH CEKETLİ ADAM..."

"Fotoğrafın ilginç ve benimle ilgili hikâyesine gelelim: 1933 yılının Cumhuriyet Bayramı'nda çekiliyor. Uşak'ın ilk fotoğrafçısı Hüsnü Kazım Özler tarafından. Babamın deyimiyle 'Foto Kazım'.

Fotoğrafta gördüğünüz siyah ceketli, kravatlı adam, babamın kuzeni! Dedem Mücahit Asım'ın eşinin (yani babaannemin) dayısının oğlu Kamil Kabalak. Uşak o zaman Kütahya'ya bağlı bir ilçe ve Kamil Bey de o ilçenin belediye başkanı."

FOTOĞRAF 90’LARIN BAŞINDA BULUNDU

“1990'ların başında babam bu fotoğrafı evde buluyor! Resimdeki kuzeni Kamil Kabalak'ın oğlu Hasan Kabalak'a, Ankara'ya yolluyor. Onlar da Genelkurmay Başkanlığı'nın arşivine gönderiyorlar. Fakat arşive yanlışlıkla Ankara'da 1929'da çekilmiş diye kaydediliyor.”

“2007 yılında, fotoğraftaki Kamil Kabalak'ın yeğeni, (maalesef çok yakın zamanda rahmetli olan) Tuğgeneral Zeki Güngör, dayısının bulunduğu resmi, bir askeri tesiste "Ankara–1929" yazısıyla görüyor. Düzeltilmesi için dava açıyor. Fotoğrafın Uşak'ta çekildiği tespit ediliyor.”